به گزارش گروه سیاسی ایرنا، سردار مرتضی قربانی فرمانده لشکر ۲۵ کربلا در دوران
دفاع مقدس در یادداشتی به مرور مقاطعی از دوران
دفاع مقدس پرداخته است که روحانیون و طلاب در آن برهه ها نقش آفرینی کردند. روایتی از نحوه تشکیل گردان طلاب و اقدامات آنها در دوران جنگ که به شرح زیر است:
تشکیل گروه کربلا، شش ساعت بعد از شروع جنگ
بنای گروه کربلا در
خانه مصادره ای یعقوب خان یهودی در اصفهان گذاشته شد؛ تقریبا شش ساعت بعد از آن که اولین بمب های عراقی فرودگاه مهرآباد تهران را زیرورو کردند و جنگ رسما آغاز شد. دور هم جمع شدیم تا فکرهای مان را روی هم بریزیم که در این شرایط باید چه کنیم. از جمع مان ۷۲ نفر داوطلبِ رفتن به اهواز شدیم که ده دوازده نفرمان طلبه بودند. وقتی رسیدیم اهواز، رفتیم ستاد مردمی که می گفتند راه اندازی شده تا نیروهای اعزامی را سروسامان بدهد. حضرت آقا هم به عنوان نماینده شورای عالی دفاع آن جا بودند. آیت الله طاهری هم از اصفهان خودشان را رسانده بودند. حضرت آقا دستور دادند که نیروهای اعزامی اصفهان را بفرستند
خرمشهر. با دستور آقا و نامه ای که آیت الله طاهری برای آیت الله نوری و آیت الله جمی در
خرمشهر و آبادان نوشتند و معرفی نامه آقامحسن رضایی که مسئول اطلاعات سپاه بود، راهی
خرمشهر شدیم.
وسایل مان را نزدیک کوت شیخ جا دادیم و از آن جا با سه چهارتا وانت راه افتادیم و وارد شهر شدیم. جایی را بلد نبودیم. راهنما هم نداشتیم. مردمی هم که سراسیمه از شهر خارج می شدند، آن قدر مضطرب و وحشت زده بودند که جواب مان را نمی دادند. بهترین جایی که می توانستیم برویم، مسجد جامع بود که پیدا کردنش راحت بود. حدود ساعت هشت، هشت و نیم صبح بود که به مسجد رسیدیم. قدم اول، دیدن آیت الله نوری بود. پرسان پرسان حوالی مسجد، پیدای شان کردیم. یک اسلحه ام یک روی دوش شان انداخته بودند. جلو رفتیم و بعد از سلام وعلیک خودمان را معرفی کردیم و نامه آیت الله طاهری را دست شان دادیم. نامه را روی چشم گذاشتند و گفتند خیلی خوش آمدید. بعد هم شیخ شریف را که سرِ سه راهی کشتارگاه به سمت بصره، مسئول توزیع نیرو در محورها بود صدا زدند و گفتند این ها بچه های اصفهان هستند . شیخ شریف با پای برهنه، با یک قبای سفید پر از دود و باروت، بدون عمامه، وانتی را نشان داد و گفت سوار شوید . سوار شدیم و ما را به طرف سه راهی کشتارگاه که الان میدان
دفاع مقدس است برد. پشت دیواری جاگیر شدیم. گفت این دشمن و این هم شما. با من کاری ندارید؟ هاج وواج گفتیم نه و شیخ رفت.
ما را دقیقا جلوی خط اصلی دشمن که از بصره به شلمچه و از شلمچه به شهر می آمد مستقر کرده بود، آن هم در حالی که ما فقط ژسه و ام یک و برنو داشتیم و دشمن حداقل سی چهل دستگاه تانک جلوی ما ردیف کرده بود و جواب هر گلوله ما را با گلوله های تانک می داد. تقریبا در همه نقاط شهر، درگیری شدیدی در جریان بود. صدای انفجار توپ و خمپاره لحظه ای آرام نمی شد. بعثی ها همه توان شان را آورده بودند تا به قول خودشان محمره را فتح کنند و این طرف، ما جان مان را وسط گذاشته بودیم تا
خرمشهر سقوط نکند و این مقاومت، ۳۴ روز ادامه داشت. ۳۴ روزی که روزهایش به جنگ می گذشت و شب ها خسته و مضطر به مسجد جامع پناه می بردیم.
اولین روحانی های
شهید جنگ
عباس رضاییان، هم قاضی دادگاه ویژه و هم مسئول عقیدتی ارتش در توپ
خانه اصفهان بود که شب نوزدهم مهر ۵۹ در جاده آبادان-اهواز به شهادت رسید. پنج روز بعد هم شیخ شریف به شهادت رسید. شیخ شریف با ماشین و راننده اش از سمت آبادان به سمت بلوار می آمد که در کمین عراقی ها افتاد. شیخ را بعد از شکنجه، به طرز فجیعی به شهادت رسانده بودند و پیکر مطهرش را با عمامه اش از سر دیوار یکی از ساختمان ها آویزان کرده بودند. وقتی عراقی ها را عقب زدیم، پیکرش در حالی به دست مان رسید که یک دستش قطع شده بود و کاسه سرش را درآورده بودند.
ارتباط با آیت الله جمی
در طول حضورمان در آبادان، ارتباط نزدیکی با آیت الله جمی داشتیم. بعد از ظهرهای پنجشنبه خدمت ایشان می رفتیم و تا نماز مغرب و عشا پیش شان بودیم. تعداد دیگری از آقایان روحانی هم می آمدند و یک جلسه معنوی کوتاهی برقرار بود. توصیه های اخلاقی آیت الله جمی قوت قلب ما بود و سختی های جنگ را برای مان آسان تر می کرد.
ما روی جاده اهواز-ماهشهر حدود پنج کیلومتر خط داشتیم. در این پنج کیلومتر، تقریبا هفتاد هشتاد سنگر داشتیم و در هر سنگر، برای بیش از دو سه نفر جا نبود چون امکانات آن چنانی نداشتیم. با این شرایط، طلبه هایی مثل آقای میردامادی، سیدطباطبایی و یونس عاقل نهند که تبریزی بود و به شهادت رسید، شب ها سنگر به سنگر پیش بچه ها می رفتند و خیلی وقت ها شب را همان جا به صبح می رساندند. این حضور، روحیه معنوی بچه ها را حفظ می کرد.
توزیع طلبه ها در گردان ها بعد از
عملیات ثامن الائمه
عملیات فتح بستان که تمام شد، به فتح المبین آمدیم. تیپ کربلا تقریبا شکل گرفته بود و ما از گیلان، مازندران، گلستان، اصفهان، آبادان،
خرمشهر، شیراز و کرمان نیرو داشتیم. آیت الله احسانبخش امام جمعه رشت به همراه تعدادی از طلاب به محور ما آمدند. همراهان آیت الله احسانبخش بین گردان ها تقسیم شدند. آن زمان ما ۱۷ گردان داشتیم که همه آن ها یک یا دو طلبه داشتند.
یکی از طلابی که بعد از
عملیات بیت المقدس از فیض وجودش بهره مند شدیم، آقامصطفی ردانی پور بود. قبلا محورهای ما از هم دور بود؛ آن ها عین خوش بودند و ما رقابیه، اما بعد از بیت المقدس تقریبا گردان های مان کنار هم بود. علمایی مثل آقای راشدیزدی نیز همراه عده ای می آمدند و تا مدتی در لشکر ما بودند. خود آقای راشد فرمانده مجموعه طلاب ما بودند و ما، طلبه هایی را که از مازندران و کرمان و اصفهان می آمدند به این صورت توزیع می کردیم.
سازمان دهی لشکر ویژه ۲۵ کربلا
اوایل سال ۶۴ به عنوان فرمانده لشکر ویژه ۲۵ کربلا برای ما حکم زدند و قرار شد که این لشکر را تشکیل بدهیم. فروردین سال ۶۴ که حکم را گرفتم، استان کهگیلویه و بویراحمد با سه شهر دهدشت و یاسوج و گچساران نیروی پیاده داشتند. یک تیپ به نام احمدبن موسی هم بود که آن را به ما تحویل دادند. اصفهانی ها در تیپ زرهی۲۸ صفر بودند که در اندیمشک مستقر بود و حالا ما باید از این سه یگان و از این سه چهار استان، یک لشکر ویژه درست می کردیم که به لطف خدا این هم محقق شد و بعد از آن، یک پالایش و سازماندهی خوبی انجام شد.
خط ما در هور بود. یک بار
شهید میثمی نماینده امام در
قرارگاه کربلا و خاتم برای سرکشی به خط ما آمد و از همین جا ارتباط مان با هم شکل گرفت. به ایشان گفتم ما تعدادی طلبه در لشکر داریم، اما این ها سازمان و انسجام ندارند. می خواهیم یک سازماندهی برای طلاب انجام بدهیم و به پشتیبانی شما نیاز داریم .
شهید میثمی از پیشنهادم استقبال کرد و گفت این ایده، بسیار عالی است. اگر شما بتوانید این کار را بکنید، همین کار در سایر لشکرها نیز توسعه پیدا می کند و روحیه معنوی و عبادی بچه ها رشد می کند .
گردان طلبه ها
بعد از
عملیات ها'>
عملیات های قدسِ یک و دو، آقای نیکبخت از طرف
شهید میثمی مامور عملی کردن پیشنهاد ما شد. آقای نیکبخت یک جمع چهل پنجاه نفره از طلبه ها را خودجوش و بدون این که کسی به او بگوید، جمع کرده بود. آقای نیکبخت پیش ما آمد.
شهید میثمی به او گفته بود پیش آقامرتضی بروید چون حشر و نشر ایشان با آقایان علما خوب است. من مطمئن بودم اگر بُعد معنوی گردان و واحد تقویت شود، آن وقت است که بچه ها خط را می شکنند و دشمن را شکست می دهند.
خطی که دست ما بود، خط شلوغی بود. آتش، روز و شب روی سرمان می ریخت. با خودم گفتم این طلبه ها را محک بزنیم و ببینیم این ها چند مَرده حلاجند و اصلا توان این را دارند که این جا به کار بگیریم شان یا نه. به نیکبخت گفتم شما باید از پاسگاه ترابه تا پاسگاه ابوذاکر، خط پدافندی بریزید و مستقر شوید. این خط، خطرناک ترین خط بود و لااقل هر روز یا دو روز یک بار یک
شهید می دادیم. این طلاب در خط پدافندی مستقر شدند و خیلی خوب از پس کار برآمدند، طوری که دشمن نتوانست هیچ تحرکی انجام دهد. این، مقدمۀ تشکیل گردان طلبه ها بود که فاتحین نام گرفت. گردانی که نیروهایش انواع و اقسام آموزش های ریز و درشت مثل آموزش لودر، بولدوزر، گریدر، تانک، نفربر، ضدهوایی، تیربار، آرپی جی۷، خمپاره۱۰۷، تخریب و... را از سر گذراندند.
برپایی حوزه علمیه در هفت تپه
پیشنهاد کردم در مقر لشکرمان در هفت تپه، یک حوزه علمیه تشکیل بدهیم. نظرم را پذیرفتند و در همان تپه های زیر مقر، جای خوبی را برای حوزه انتخاب کردیم. روحانیان و اساتید نوارهای درسی را از قم می آوردند و درس و بحث طلاب به راه بود. این طوری، نیروهای مان از درس شان عقب نمی ماندند. با کمک و همراهی
شهید میثمی، مقرری اندکی هم برای طلاب در نظر گرفتیم. این طلبه ها وقتی از حوزه علیمه به جبهه می آمدند، مقرری شان قطع می شد.
یکی دیگر از تاثیرات حوزه علمیه ما این بود که در همه گردان های رزمی مان که برای آموزش می آمدند، همیشه چهار پنج طلبه داشتیم و در هیچ گردانی، نماز جماعت ترک نمی شد. یعنی طلبه ها، هم سر درس و کلاس شان بودند، هم این که در تمام برنامه های عبادی و رزمی با نیروها همراه بودند و یک ارتباط روحانی و معنویبسیار زیبا بین شان برقرار بود.
گردان سربازها
بین نیروهای مان در لشکر، یک عده سرباز متخلف هم داشتیم که یا در زمان جنگ فراری بودند یا اهل دعوا و ضرب و شتم. این افراد را به زندان نمی فرستادیم بلکه به بخش قضایی می گفتیم پرونده شان را درست کنند و آن ها را به گردان
شهدا که در کنار گردان فاتحین کار می کرد بفرستند. بین سربازها سربازی بود اهل نوشهر که چاقوکشی کرده بود و ما هم فرستادیمش گردان
شهدا. خودش بعدا برایم تعریف کرد که من حرف آخوندها را قبول نداشتم و سعی می کردم ارتباطی با آن ها نداشته باشم. وقتی مرا به گردان طلبه ها فرستادند، شب همه بلند شدیم و به مانور پیاده روی رفتیم و برگشتیم. بعدش همه وضو گرفتند و هر کسی به کناری رفت و مشغول خواندن نماز شد . می گفت من هم در عالم لاتی خودم نشسته بودم و نگاه شان می کردم. یک آن دلم زیرورو شد. با خودم گفتم این ها کی هستند، ما کی هستیم، این جا کجاست! طلبه ای را صدا زدم و گفتم حاج آقا! الان صبح نشده و اذان نگفته اند، چرا نماز می خوانید؟ گفت عزیز! این نماز، نماز صبح نیست، نماز شب است. همان جا این طلبه به من نماز شب را یاد داد. من رفتم وضو گرفتم و کنار خودش ایستادم و چهارتا دو رکعت خواندم. بعد هم دو رکعت شفع و یک رکعت وتر را خواندم و از آن شب، دیگر نمازشب خوان شدم. در حالی که قبلا نماز یومیه را هم نمی خواندم .
این سرباز آن قدر تغییر کرد که بعدها خیلی رویش حساب باز کردیم. وقتی به شهادت رسید، رفتم نوشهر
خانه شان. همه اهل خانواده اش طاغوتی بودند ولی به نور وجودی
شهیدشان تمایلات معنوی پیدا کرده بودند. این که امام فرمودند
شهدا شمع محفل بشریتند، واقعا این گونه است.
طلبه به جای سلاح
مدتی که در لشکر۵ نصر بودم،
شهید برونسی فرمانده گردان بود. برونسی خیلی شجاع بود. وقتی تو جلسات، بقیه فرمانده ها مهمات و نیرو می خواستند،
شهید برونسی می گفت به من آخوند و طلبه بدهید .
شهید حاج حسین بصیر هم در لشکر۲۵ کربلا همین طور بود. وقتی می آمد، در مورد مهمات و کم و کسری ها بحث نمی کرد. می گفت خدا خودش دشمن را می کُشد، به من آخوند بدهید! حاج حسین توی گردانش، بیش ترین طلبه را داشت، طوری که در هر گروهانش دوتا طلبه را داشت.
نبرد طاقت فرسا در فاو
عملیات فاو صرفا یک کار خارق العادۀ نظامی نبود. بعضی ها فکر می کنند ما کار نظامی کردیم و با سلاح و مهمات و خاکریز پیروز شدیم. این کار، تنها با کار نظامی و غواصی ممکن نبود. پیروزی در فاو مدیون روح عبادی و معنوی رزمنده های ما بود. رزمنده ها قبل از
عملیات، پنج ماهِ نفس گیر را از سر گذرانده بودند. پنج ماه هیچ ارتباطی با خانواده های شان نداشتند. روز و شب شان در سرما و گرما در آب های سرد و گل آلود می گذشت، اما نماز جماعت و نافله شب و دعای کمیل و دعای ندبه و توسل و ارتباط با خدا آن ها را پای کار نگه می داشت و این روحانی ها و طلبه ها بودند که با حضورشان و نفس گرم شان بچه ها را به اوج می رساندند و روح معنویت و ارتباط با خدا را بین آن ها زنده نگه می داشتند. اگر زحمات این ها در تقویت روحیه بچه ها نبود، ما نمی توانستیم از رود
خانه اروند عبور کنیم و خط را بشکنیم. تصور کنید که یک رزمنده ۱۷ ساله با یک آرپی جی روی پشتش، می خواهد از رود
خانه ای که جریان آبش ۶۰ کیلومتر سرعت دارد عبور کند و یک اسکله ده دوازده متری را تصرف کند! این ها، جز با معجزه الهی و یاری خدا و روحیه معنوی امکان پذیر نبود.
من با طلبه ها صحبت کرده بودم که اگر فرمانده ای کم آورد، شما فرمانده اید، اگر لودری یا زرهی کم آورد، شما راننده اید و اگر تدارکاتچی ترسید و غذا را نرساند، شما مسئول تدارکات هستید. ما ۷۸ روز در فاو جنگیدیم در حالی که همین طلبه ها خط شکن بودند و شهر و مخازن نفت و پایگاه موشکی را گرفتند. ما حتی به سمت بصره هم رفتیم که ماموریت ما نبود. در این
عملیات، حدود پنجاه شصت طلبه
شهید شدند. به نظرم شهادت آن ها و خون مطهر و زحمات و تلاش های شان شبانه روزی و مخلصانه شان، آن فتح بزرگ را نصیب مان کرد.
به نیکبخت گفتم بچه ها در خط، سوخت ندارند و وسایل شان بدون سوخت مانده. به دو نفر از طلبه ها بگو بیایند . ماشین، ماشین سوخت بود و دیگران می ترسیدند زیر آتش بروند. دو نفر داوطلب شدند که اسم یکی شان قلی پور بود. وقتی سوار ماشین شدند، آقای نیکبخت به من گفت این بنده خدا که پشت فرمان نشسته، آقای قلی پور و برادر دو
شهید است . قلی پور تا این را شنید، پایش را روی گاز گذاشت و رفت، ترسید پیاده اش کنم. حتی مهلت نداد من شرح کار بدهم. با سرعت رفت تا تکلیفش را انجام بدهد بدون این که لحظه ای به شرایط خانواده اش فکر کند. بعدا متوجه شدم آقای قلی پور پس از شهادت دو برادرش، تنها پسر خانواده است.
کربلای ۵ در معیت طلاب
بعد از
عملیات کربلای۴ دستور رسید هیچ کس، حتی زخمی ها از منطقه خارج نشوند و همه گردان ها به مقرشان بروند تا بازسازی شوند. آقای نیکبخت عده ای طلبه از سازمان تبلیغات بسیج کرد که برای سخنرانی به گردان ها آمدند. فعالیت طلاب این جا بیش تر بود و نقش خودش را نشان می داد. ما در انتخاب منطقه برای
عملیات آتی بحث داشتیم. من بعد از کربلای۴، برای انجام
عملیات جدید در شک و تردید بودم.
آقای نیکبخت آمد و گفت که طلبه ها خیلی وقت است در منطقه هستند، بگذارید به مرخصی بروند . با این که دستور بود کسی نرود ولی چون طلاب، آموزش دیده و آماده بودند گفتم بروند و سه چهار روزه برگردند. نیکبخت چشمی گفت و رفت. تعدادی از طلبه ها را سوار کرد تا به سمت اهواز برود، اما وسط راه، ترکش توپ به لاستیک خورده بود و ماشین را پنچر کرده بود. تماس گرفتم و گفتم کجایی؟ قضیه را برایم گفت. گفتم برایم استخاره کن . گفت برای چه؟ گفتم در کاری مانده ام . نیکبخت همان جا وسط جاده و زیر تیر و ترکش، با قرآن استخاره کرد و به من گفت آقامرتضی! خیلی خوب آمده. پنج آیه اول سوره روم آمده که خدا پیروزی را بعد از شکست به مسلمین بشارت می دهد .
۱۹ دی یعنی ۱۵ روز بعد از
عملیات کربلای۴،
عملیات کربلای۵ را انجام دادیم و گردان فاتحین و گردان امام سجاد(ع) که نیروی های آن هم طلبه بودند، واقعا برای تمام لشکر، کشتی نجات شدند. این جا هم طلبه ها، شصت هفتاد نفر
شهید دادند. طوری شده بود که این ها، ۱۰ نفره در مقابل یک تیپ می جنگیدند.
ثمره مجاهدت طلاب تا مدت ها پس از جنگ
بعد از اتمام جنگ، دشمن وارد مرحله دفاع متحرک شد و تا هشت ماه بعد از جنگ و بعد از حمله عراق به کویت، عزیزانی چون آیت الله صمدی آملی، آقای نیکبخت و جمعی دیگر از طلاب هم چنان در جبهه بودند. بعد از گذشت هشت ماه از جنگ، گردان فاتحین و
شهدا به قم برگشتند. ثمره خون
شهدای مظلوم طلبه باعث شد که تیپ۸۳ امام صادق(ع) تشکیل شود. تیپی که هنوز هم پا برجاست و طلبه های داوطلب رزمی، حتی برای دفاع از حرم، عضو آن هستند. ان شاءاالله این تیپ در دامن امام زمان(عج) در فتح مکه و مدینه و بیت المقدس نیز نقش تعیین کننده ای داشته باشد.